Bolu Kartalkaya Kayak Merkezi’nde 21 Ocak’ta 78 kişinin hayatını kaybettiği, 137 kişinin yaralandığı Grand Kartal Otel yangınına ilişkin, 32 sanığın yargılandığı davada verilen kararların gerekçesi açıklandı.
Bolu 1. Ağır Ceza Mahkemesince açıklanan 406 sayfalık kararda, mütalaa, sanık, müşteki ve tanık beyanları, bilirkişi, olay yeri ve itfaiye raporu, kamera kayıtları ile diğer belgelere yer verildi.
Kararda, otel yöneticileri sanıkların olay günü yangın olduğunu haber alan ilk kişiler olmalarına rağmen otelde kalan kişilere yangını haber vermediği ve tahliyelerine yönelik herhangi bir eylemde bulunmadığı, yangından kimseye haber vermeyerek otelden çıktıkları belirtildi.
Oteldeki yangın söndürmeyle ilgili eksiklikler, hatalı merdiven ve asansör yapısı, gaz tahliye sistemi gibi unsurların yangın eğitimi olmayan personelle birleşince yangın başlangıcındaki hayati-kritik dakikalar boşuna harcanarak felaketin boyutunun büyümesine neden olduğu vurgulanan kararda, “Sanıkların yıllardır turizm ve otelcilik işiyle uğraştıkları, kendi deyimleriyle çekirdekten yetiştiklerini belirttikleri, turizm konusunda eğitimli oldukları, şirket yönetiminde aralıksız bulundukları ve hepsinin yönetimde etkin bir konumda oldukları anlaşılmıştır.” ifadesi kullanıldı.
Kararda, şunlar kaydedildi:
“Mahkememizce itibar edilen bir kısım tanık ve müşteki beyanlarında belirtildiği üzere, yönetimin ‘misafirlere haber vermeyin, personeli uyandırın yangını söndürün’ şeklindeki beyanların HTS ve kayıtları ve kamera kayıtları, otel personelinin yangının ilk anından haberdar olması ve otelin değişik katlarında konaklayan ve görevli olan otel personellerinin yangından kurtulması dikkate alındığında bu talimatla örtüştüğü, bu şekilde yangın anında ‘altın zaman’ olan sürenin otelde konaklayan misafirleri kurtarmak için kullanılmadığı anlaşılmıştır.”
Neticenin, sanıkların birden fazla kusurlu eylemleri sonucunda gerçekleştiğine işaret edilen kararda, “Sanıklar tarafından gerçekleşmeyeceğinden veya istenmeyeceğinden bahsedilemeyeceği, bunun da ötesine geçilerek bilinçli taksir unsurlarının aşıldığı, sanıkların öngörülen muhtemel neticeyi önlemek adına hiçbir tedbir almayarak ya da alınması için gerekli eylemlerde bulunmayarak, oteldeki yangına ilişkin eksikliklerin tespitine ve bilmelerine rağmen kasti eylem ve işlemlerle iptalini sağlayarak, öngörülen muhtemel neticenin ‘olursa olsun’ kastıyla hareket edilerek, objektif olarak öngörülebilir ve önlenebilir vahim nitelikteki neticenin ortaya çıkmasından sanıkların olası kastla sorumlu oldukları kabul edilmiştir.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Gerekçede, yangının grill plate cihazında çıktığı, elektrik tesisatındaki eksikliklerin yangının başlamasında temel rol oynadığı, binadaki LPG’ye yönelik eksikliklerin esas hızlanmayı sağladığı ve restoran katında yangın yükünü oluşturduğunun anlaşıldığı anlatıldı.
Kararda, sanıklar Halit Ergül, Emine Murtezaoğlu Ergül, Elif Aras ve Ceyda Hacıbekiroğlu’nun, Bolu Belediyesi İtfaiye Müdürlüğünce 16 Aralık 2024’te otelin tahliye çıkışları, ışıklı yönlendirme levhaları, acil aydınlatması, elektrik tesisatı, paratoner, duman kontrolü sistemi, yangın söndürme gereçlerinin yetersiz olduğu, sprinklerin bulunmadığı, algılama sistemleri ve yangın alarmlarının mevcut olduğu ancak faal durumda bulunmadığı, acil çıkış ve yangın kapılarının mevzuata uygun olmadığı yönünde tespit edilen eksikliklerin giderilmesi için herhangi bir eylemde bulunmadığı, denetimin iptaline yönelik eylemler sergilediğine değinildi.
Tespit edilip de giderilmeyen eksikliklerin yangının başlaması, büyümesi ve otelde bulunanların tahliye edilmemesinin asıl nedeni olduğu belirtilen kararda, otelde yangın güvenliği açısından olması ya da yapılması gerekenlerin neden olmadığı sorulduğunda yıllarca turizmle uğraşmış, bu işte çok tecrübeli, bu konuda eğitim alan yönetim kurulu üyesi olan sanıkların “bilmiyorum” şeklinde cevaplar verdiğine dikkat çekildi.
Kararda, olay anında sanıklar Emine Murtezaoğlu Ergül, Elif Aras ve Ceyda Hacıbekiroğlu’nun da otelde kaldıklarının HTS kayıtlarıyla sabit olduğu, sanık Emir Aras’ın, eşi Elif Aras ve çocuğuyla kimseye haber vermeden çıktığı anımsatılarak, her katta oteli bilen yetkili ve etkili kişilerin kaldığı ancak yangının ilk anından itibaren haberleri olmasına rağmen diğer kişilerin kurtarılmasına yönelik kimseye haber ve talimat vermediklerinin anlaşıldığı kaydedildi.
Sanıkların inkar mahiyetindeki savunmalarına itibar edilmediği ve eylemin, olayın oluşu ile sonuçlarının büyümesiyle ilgili illiyet bağının bulunduğu bilgisi verilen kararda, mahkemece, sanıklar Halit Ergül, Emine Murtezaoğlu Ergül, Elif Aras ve Ceyda Hacıbekiroğlu’nun 1. derecede asli kusurlu olduğu ve sanıkların üzerlerine atılı suçu işlediklerinin kabul edildiği bildirildi.
Kararda, yargılama neticesinde yönetim kurulundaki sanıklar Halit ve Emine Murtezaoğlu Ergül, Elif Aras ve Ceyda Hacıbekiroğlu’nun başta otelin yönetimi olmak üzere birçok konuda yönlendirici ve karar verici oldukları anlatılarak, şunlar kaydedildi:
“Otelin yangına uygunluk denetiminde belirlenen ve sanıklar tarafından bilinen, yangına yönelik otelde yapılması gereken iyileştirmeleri sezonun açılmış olması ve masraflı olduğu gerekçesiyle yapmayıp, otelde bulunan eksiklikleri yok sayarak, görmezden gelerek, yeterli ve gerekli iyileştirmeler yapılmayarak, personele gerekli eğitimleri vermeyerek, iş sağlığı ve güvenliği uzmanı çalıştırmayarak, tespit edilen eksikliklere yönelik başvurunun iptal edilmesine ilişkin işlemler yaparak, yapılan denetimi iptal edip yangına yönelik yüksek risk tehlike barındıran otelin faaliyette kalmasını sağlayarak misafir kabul ettikleri anlaşılmıştır.”
Gerekçeli kararda, otelin yangına uygunluk yönündeki tespit edilen eksikliklerin iptaline ilişkin sanıklarca yürütülen sürece de yer verildi.
Grand Kartal Otel’in Mudurnu Enerji AŞ’ye kiralanan kafeteryasının ruhsat başvurusu için itfaiyeden uygunluk raporu istendiği, bunun için adres olarak otelin gösterildiği ve başvurunun Kadir Özdemir tarafından yapıldığına değinilen kararda, denetime gelen itfaiye eri İrfan Acar’ın düzenlediği inceleme ve denetleme formunda yetersizliklerin belirtildiği, sanık Cemal Özer ve tanık İdris Erol tarafından eksikliklerin Emir Aras’ın yanına gidilerek anlatıldığı aktarıldı.
Emir Aras’ın “Başımıza iş açtınız.” dediği, sonrasında görüştüğü Kadir Özdemir’e, “Bu eksiklikler çok masraflı, sezon yaklaştı, 15 gün içerisinde nasıl yapılacak, yetiştiremeyiz.” söylemlerinde bulunduğu aktarılan kararda, Özdemir’in, denetimin yanlış başvuru üzerine yapıldığını, başvurunun aslında Mudurnu Enerji A.Ş’nin açacağı White Fox Cafe için yapılacağını, otelin itfaiye uygunluk raporunun olduğunu, yanlış yapılan bu başvurunun geri çekilebileceğini söylediği, daha sonrasında Emir Aras’ın Halit Ergül’ü arayarak durumu anlattığı kaydedildi.
Kararda, Ahmet Demir’in, otelin yangına yönelik eksikliklerin tespit edildiği denetimin iptaline yönelik Sedat Gülener ve Kenan Coşkun’la konuşarak işlemin iptalini sağladığı, sonrasında Özdemir’in ilgili talep dilekçesinin iptali için Bolu Belediye Başkanlığına hitaben yazı sunduğu bilgisine yer verildi.
Başvuru dilekçesinin, Belediye Başkan Yardımcısı Sedat Gülener’in imzasıyla iptal edildiği belirtilen kararda, Özdemir’in, daha sonra iş yeri metrekaresinin 70 olarak gösterildiği, İsmail Karagöz’ün isminin ve imzasının bulunduğu dilekçeyle başvuru yaptığı anlatıldı.
Kararda, bunun üzerine sanık İrfan Acar’ın 24 Aralık 2024’te White Fox Cafe’ye denetime gittiği, inceleme ve denetleme formunun, 70 metrekarelik kapalı alan kafe restoran için “binaların yangından korunması hakkında yönetmeliğe uygundur” şeklinde Gülener tarafından imzalandığı ifade edildi.
“Emir Aras ve Kadir Özdemir temsile yetkili kişiler arasında yer alıyor”
Grand Kartal Turizm Anonim Şirketi’nde genel müdür Emir Aras ve muhasebe müdürü Kadir Özdemir’in şirketi temsil ve ilzama yetkili olduklarına dair yönetim iç yönergesinin Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edildiği ifade edilen kararda, sanıklar Halit Ergül, Emine Murtezaoğlu Ergül, Elif Aras ve Ceyda Hacıbekiroğlu’nun otelin kuruluşundan günümüze kadar yönetim kurulu üyesi oldukları anlatıldı.
Gerekçeli kararda, otelin bir aile şirketi olduğu ve Emir Aras ile Kadir Özdemir’in temsile yetkili kişiler arasında bulunduğu kaydedildi.
Kararda ayrıca, sanıklar Halit Ergül, Yiğithan Burak Çetin, Emine Murtezaoğlu Ergül, Emir Aras, Elif Aras, Ceyda Hacıbekiroğlu, Ahmet Demir, mutfak ve resepsiyon görevlileri ile tanıkların Zeki Yılmaz’ın otelin müdürü olarak çalıştığı yönündeki beyanlarına yer verildi.
İl Özel İdaresince, Grand Kartal Otel’de farklı tarihlerde yapılan denetimlerde iş yeri sorumlusu olarak Yılmaz’ın belgeyi imzaladığı anlatılan kararda, “Yılmaz her ne kadar resepsiyon görevlisi olduğunu, otelle ilgili karar alma, harcama yapma, iş ve işlemlerde tasarrufta bulunma, idari yetki ve sorumluluğunun olmadığını beyan ederek ‘kusursuzluk iddiasında’ bulunup atılı suçtan kurtulmaya yönelik inkar mahiyetinde beyanlarda bulunmuş ise de oteldeki pozisyonunun belirlenmesinde diğer sanık, katılan, müşteki, tanık beyanlarına bakılması gerekmektedir.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Sanık Zeki Yılmaz’ın yangın gecesi otelin 9. katında kaldığı, resepsiyonda en üst amir olarak yangının ilk anlarından itibaren haberi olmasına rağmen sanık Yiğithan Burak Çetin’e otelde kalan misafirlerin uyandırılmasına, yangından haberdar edilmesine dair herhangi bir talimat vermediğine işaret edilen kararda, olayın, yaşanabilecek can kaybı sayısı bakımından dünyada kayıt altına alınmış 6. büyük otel yangını olduğu, Yargıtay’ın olası kast olarak nitelediği olaylardan daha vahim nitelikte olduğu, meydana gelen neticenin sanık tarafından gerçekleşmeyeceğinden veya istenmeyeceğinden bahsedilemeyeceği ifade edildi.
Sanıklar Gülener, Coşkun ve Acar inceleme ve denetleme formunun iptalinde yardımcı oldu
Gerekçeli kararda, sanıklar Belediye Başkan Yardımcısı Sedat Gülener, İtfaiye Müdür Vekili Kenan Coşkun ve itfaiye eri İrfan Acar için yapılan değerlendirmede, belediye ve itfaiye müdürlüğünün sorumluluğunu ortaya koyan ilgili mevzuatlara yer verilerek, Grand Kartal Otel’in Bolu sınırları içinde olduğu, bu nedenle de 5393 Sayılı Belediye Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine tabi olduğu belirtildi.
Sanıklar Gülener, Coşkun ve Acar’ın, inceleme ve denetleme formunun iptal edilmesi noktasında sanık Ahmet Demir’e yol gösterdiğinin, Demir’in de Belediyece yönlendirilen usuli sistem doğrultusunda sanık Kadir Özdemir’i arayarak ilk başvurunun iptaline yönelik dilekçe vermesi gerektiğini söylediği bilgisine yer verilen kararda, Gülener, Coşkun ve Acar’ın otelde yangına yönelik tespit edilen eksikliklerin iptaline yönelik eylemlerde bulundukları, otel yönetimini, eksikliklerin iptali sürecinin hızlanması bakımından yardım ettikleri, aktif eylemlerde bulundukları ve otelde tespit edilen eksiklikleri iptal ettikleri kaydedildi.
Kararda, kamu kurumu olan belediyenin otelle ilgili eksiklikleri tespit etmesine rağmen, bu eksikliklerin giderilmesini sağlamak, ilgili kurumlara bildirimde bulunmak yerine, otel yöneticileri ve yetkili personelleri ile hareket ederek, başvurunun iptaline yönelik usuli işlemler yönünden yol gösterdiği, bunun üzerine otel yönetici ve çalışanları tarafından eksik hususların ikmali yerine, dilekçenin iptalinin sağlandığına dikkat çekildi.
Belediyenin kamu güvenliği yönünden hayati önem arz eden bu konuda görevini yerine getirmeyip, aksi yönde yol gösterici işlemler ve eylemlerde bulunmasının mahkemece vahim nitelikte bir eylem olarak değerlendirildiğine değinilen kararda, şunlar kaydedildi:
“Sanıklar Gülener, Coşkun ve Acar’ın bu hususta teknik bilgi ve tecrübelerinin bulunduğu, yangın tedbirlerinin tamamına yakını olan 8 kriterin otelde bulunmadığı, bu şekilde faaliyette bulunan bir otelin niteliği gereği birçok insanın konaklayacağı bir dönemde olası yangın halinde faciaya dönüşeceğinin bilinmesi gerektiğinin sabit olduğu, buna rağmen belediye görevlisi sanıkların görevlerinin gereğini yapmamaları sebebiyle yangının yol açtığı can kaybı ve yaralanmaların arttığı ve sonuçla nedensellik bağının oluştuğu, bu eylemlerinin ve eylemsizliklerinin hayati önem taşıdığı anlaşılarak sanıklar Mahkememizce 1. derecede asli kusurlu kabul edilmiş, inkar mahiyetindeki beyanlarına itibar edilmemiş ve üzerlerine atılı suçları işledikleri anlaşılmıştır.”
Mahkeme kararı
Mahkeme heyeti, tutuklu sanıklar otelin sahibi Halit Ergül, otelin genel müdürü Emir Aras, şirketin yönetim kurulu üyeleri Emine Murtezaoğlu Ergül, Elif Aras ve Ceyda Hacıbekiroğlu, otel müdürü Zeki Yılmaz, Gazelle Otel Genel Müdürü Ahmet Demir, otelin muhasebe müdürü Kadir Özdemir, Bolu Belediye Başkan Yardımcısı Sedat Gülener, İtfaiye Müdürü Vekili Kenan Coşkun ve itfaiye eri İrfan Acar, 34 çocuğa karşı “olası kastla öldürme” suçundan 34’er kez müebbet hapis cezasına çarptırmıştı.
Ayrıca yangında yaşamını yitiren 44 yetişkin yönünden 44’er kez “olası kastla öldürme” suçundan 24 yıl 11’er ay hapis cezası verilen 11 sanık, “olası kastla birden fazla kişiyle nitelikli mala zarar verme” suçundan 3 yıl 12’şer ay hapis cezası almıştı.
Mahkeme heyeti, 11 sanığa “olası kastla neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama”, “olası kastla beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama”, “olası kastla yaralama”, “olası kastla beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı yaralama”, “olası kastla basit yaralama”, “olası kastla kadına karşı basit yaralama”, “olası kastla beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı basit yaralama”, “olası kastla beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kadına (kız çocuk) karşı basit yaralama” suçlarından hapis cezası da vermişti.
Bu suçlardan sanıklardan Halit Ergül, Emir Aras, Emine Murtezaoğlu Ergül, Elif Aras, Ceyda Hacıbekiroğlu, Zeki Yılmaz, Ahmet Demir toplam 41 yıl 721 ay 600’er gün, Kadir Özdemir, Sedat Gülener ve Kenan Coşkun toplam 41 yıl 708 ay 590’ar gün ve İrfan Acar toplam 41 yıl 679 ay 560 gün hapis cezası almıştı.
Heyet, “bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma” suçundan muhasebe personeli Cemal Özer ve Mehmet Salun’u 22 yıl 3’er ay, LPG tesisatı bakım görevlileri Doğan Aydın ve Muharrem Şen ile iş güvenliği uzmanı Kübra Demir’i 21 yıl 4 ay 15’er gün, mutfak personeli Reşat Bölük, teknik personel şefi Tahsin Pekcan, teknik personel Hüseyin Özer, sertifikasyon şirketi yetkilisi Ali Ağaoğlu ve çalışanı Aleyna Beşinci, Mudurnu Enerji Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi yetkilileri İbrahim Polat ve İsmail Karagöz, İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Sırrı Köstereli, İl Özel İdaresi Genel Sekreter Yardımcısı Bünyamin Bal, eski Bolu İl Özel İdaresi Ruhsat ve Denetim Müdürü Mehmet Özel, İl Özel İdaresi Ruhsat ve Denetim Müdürü Yeliz Erdoğan’ı 21’er yıl, teknik personel Bayram Ütkü’yü 18 yıl hapis cezasına çarptırmıştı.
Resepsiyon görevlisi Yiğithan Burak Çetin’e “taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma” suçundan 12 yıl hapis cezası veren heyet, sanıklar mutfak personelleri Faysal Yaver ve Enver Öztürk ile iş güvenliği uzmanı Ece Kayacan’ın beraatine hükmetmişti.
Hapis cezalarında “takdir indirimi” uygulamayan heyet, tutuklu sanıkların bu hallerinin devamına, İbrahim Polat ve İsmail Karagöz’ün tutuklanmasına, Doğan Aydın hakkında “konutu terk etmeme” şeklindeki adli kontrol tedbirinin uygulanmasına, bazı sanıklar hakkındaki diğer adli kontrol hükümlerinin devamına karar vermişti.
